มารยาทที่ควรรู้ เมื่อมาอยู่ออสเตรเลีย

แม้ว่าชาวออสซี่จะดูเป็นคนใช้ชีวิตสบายๆ แต่ก็มีธรรเนียม หรือวัฒนธรรมบางอย่าง ที่ชาวต่างชาติควรศึกษา ไม่ว่าจะมาเพื่อท่องเที่ยวหรือมาอยู่ระยะยาว เพื่อสร้างความคุ้นเคยกับผู้คนรวมไปถึงสร้างปฎิสัมพันธ์ที่ดีร่วมกับสังคมชาวออสเตรเลียให้มากยิ่งขึ้น 
แต่ขอเน้นย้ำว่า นี่เป็นเพียงการแนะนำพื้นฐานทั่วไปในสังคมส่วนใหญ่ เกี่ยวกับวัฒนธรรมและผู้คนของออสเตรเลีย ไม่สามารถอธิบายถึงความหลากหลายภายในของสังคมออสเตรเลียได้ และไม่ได้เหมารวมว่าคนออสเตรเลียทั้งหมด ที่คุณอาจพบเจอจะมีลักษณะนิสัยเหมือนกันตามบทความนี้







      ชาวออสซี่ล้วนเฟรนด์ลี่และสบายๆ เมื่อพบปะเพื่อนฝูง หรือชอบยิ้ม ทักทายคนแปลกหน้าที่เดินผ่าน การทักทายพื้นฐานจะเป็นรูปแบบตะวันตก คือการจับมือ สบตา และแนะนำตัวด้วยชื่อจริงหรือชื่อเล่นที่สะดวกให้เรียก โดยไม่มีการแบ่งแยกตามความอาวุโส คำพูดทักทายทั่วไป ชาวออสซี่จะใช้วลี “G’day” , “G’day mate” หรือ “How’s it going?” ถ้าเปรียบเทียบกันก็เหมือนคำว่า “How are you?” หรือ “สบายดีมั้ย เป็นอย่างไรบ้าง” ในสไตล์อเมริกันนั่นเอง ส่วนประโยคที่ทักตอบกลับคือ “I’m good, thanks.” ตามปกติ ระหว่างการพูดคุย หากเป็นการข้อร้องให้ทำอะไรสักอย่าง อย่าลืมที่จะแสดงออกถึงความสุภาพด้วยคำว่า “Please” หรือ “Thank you” ต่อท้าย ระหว่างการพูดคุยกับชาวออสซี่ มีโอกาสที่จะได้ยินแสลงต่างๆหลุดออกมาบ่อยครั้ง รวมถึงการเล่นมุขตลกหรือสร้างเสียงหัวเราะ คือสิ่งที่ชาวออสซี่ชื่นชอบ ซึ่งคล้ายคลึงกับบรรยากาศการสนทนาของคนไทย ที่ไม่ใช่การล้อเลียนหรือบูลลี่ผู้อื่น แต่พยายามผ่อนคลายและสร้างความเป็นกันเองระหว่างการพูดคุย บรรยากาศเหล่านี้ช่วยทำให้สร้างความสัมพันธ์ได้ดีมากยิ่งขึ้นในระยะยาว


เพื่อสร้างความคุ้นเคยกับเพื่อนใหม่หรือเพื่อนร่วมงาน ด้วยการสร้างบทสนทนาสั้นๆ จะช่วยละลายพฤติกรรมได้ หัวข้อพื้นฐานอันได้แก่ สภาพอากาศ, กีฬา (ใช่ คนออสเตรเลียชื่นชอบ), กิจกรรมที่กำลังจะเกิดขึ้นใกล้ๆ (หากมี) โดยหลีกเลี่ยงหัวข้อที่มีความละเอียดอ่อน เช่น การเมือง, เชื้อชาติ, ศาสนา


สิ่งที่พึงรู้ : ประเทศออสเตรเลียมีความหลากหลายทางด้านเชื้อชาติและศาสนาค่อนข้างสูง ชาวออสเตรเลียมีเสรีภาพในการนับถือศาสนา แต่อย่างไรก็ดี ปัจจุบันศาสนาคริสต์เป็นศาสนาที่โดดเด่นที่สุดในออสเตรเลีย เกิดจากการเผยแพร่โดยผู้ตั้งถิ่นฐานชาวอังกฤษในช่วงอาณานิคม ถึงแม้ว่าจะคุณนับถือศาสนาแตกต่างกันหรือไม่ก็ตาม ชาวออสเตรเลียมักจะหลีกเลี่ยงการแสดงตนด้านศาสนา เช่นการพูดถึงพระเจ้าในบทสนทนา คุณจึงไม่ควรล้อเลียนหรือแตะต้องความเชื่อส่วนบุคคล เพื่อรักษาความแตกต่างระหว่างชีวิตส่วนตัวและชีวิตสาธารณะ








      การตรงต่อเวลาคือสิ่งสำคัญมากในสังคมออสเตรเลียโดยเฉพาะนัดหมายทางการ เพราะอาจส่งผลกระทบในหลายๆอย่าง ยกตัวอย่างเช่น หากคุณนัดหมายกันที่ร้านอาหาร การที่คุณมาสายจะทำให้ผู้คนจะรอให้คุณสั่งอาหาร หรือหากคุณคิดว่าจะมาสายเกิน 15 นาที  จำเป็นต้องแจ้งเพื่อนร่วมโต๊ะของคุณโดยตรง

ส่วนมากชาวออสเตรเลียมักนัดหมายจัดปาร์ตี้บาร์บีคิวกันในวันหยุด โดยเรียกกันว่า “Barbie” เป็นมื้ออาหารแบบไม่เป็นทางการจัดบนพื้นที่กลางแจ้ง เช่น ระเบียง ลานบ้าน หรือในสวนสาธารณะ จะเป็นการเชิญหลายคน บางครั้งแขกไม่ควรจะไปถึงก่อนเวลามากนัก หรือจะไปถึงหลังเวลานัดหมายได้เล็กน้อย แต่อย่าลืมที่จะต้องเตรียมอาหารไปด้วย โดยเฉพาะเครื่องเคียงต่างๆที่ไม่ใช่เนื้อสัตว์ (เพราะเจ้าบ้านจะจัดการ) เช่น สลัดผักสด, ขนมกรุบกรอบ, ขนมปัง ฯลฯ โดยเรียกธรรมเนียมนี้ว่า “bringing a plate” รวมไปถึงเครื่องดื่มอัดลมหรือเครื่องดื่มแอลกฮอล์ก็สามารถนำไปได้เช่นกัน







      โดยปกติผู้คนจะให้ของขวัญในโอกาสพิเศษเท่านั้น (เช่น วันเกิด, วันคริสต์มาส) และมักจะเปิดของขวัญต่อหน้าผู้ให้ ไม่ว่าจะได้รับแล้วหรือเปิดภายหลังพร้อมกับของขวัญอื่นๆ สิ่งที่ให้กัน ไม่จำเป็นต้องเป็นของมูลค่าสูงแต่อาจมีคุณค่าทางใจ เช่น ของที่ชอบทาน, สินค้าที่ตรงกับความสนใจของผู้รับ

อีกโอกาสที่ต้องเตรียมของขวัญ คือการไปเยี่ยมเยือนบ้านผู้อื่น ทั้งโอกาสขึ้นบ้านใหม่หรือนัดทานอาหารร่วมกันที่บ้าน เพื่อพบปะสนทนากัน อย่าลืมที่จะนำอาหารและเครื่องดื่ม เช่น ไวน์สักขวด, เบียร์สักหนึ่งแพ็ค หรือช็อคโกแลตสักกล่อง รวมถึงของขวัญแต่งบ้านเล็กๆน้อยๆ ติดไม้ติดมือไปด้วย แต่ก็ไม่ควรมากจนเกินไป เพราะจะกลายเป็นการสร้างความรู้สึกอึดอัดและยิ่งใหญ่จนเกินไป เว้นเสียแต่การนัดหมายมาที่บ้านเพื่อเฉลิมฉลองแทน







      หากพูดถึงการทำงานร่วมกับชาวออสซี่ ผู้คนมักจะมองว่าต้องสบายๆเหมือนไลฟ์สไตล์และนิสัยในชีวิตประจำวัน แต่แท้จริงแล้วนั้นตรงกันข้ามอย่างสิ้นเชิง ในเวลางานผู้คนที่นี่ให้ความสำคัญกับการทำงานหนัก และประสิทธิภาพการทำงาน ผ่านชั่วโมงการทำงานที่ยืดหยุ่น ชาวออสเตรเลียตั้งเป้าที่จะทำสิ่งต่างๆในช่วงเวลาทำงานให้ดีที่สุด เพราะยิ่งทำงานเสร็จเร็วเท่าไร ก็ยิ่งกลับบ้านเร็วเท่านั้น ชาวออสซี่จะแบ่งแยกเวลางานกับเวลาส่วนตัวค่อนข้างชัดเจน โดยมักจะเลิกงานตรงตามเวลา เพื่อได้ใช้เวลากับครอบครัวที่บ้าน หรือเพื่อตัวเอง ดังนั้นเวลาและการตั้งเป้าหมายงานจึงเป็นเรื่องสำคัญ การประชุมหรือการทำงานร่วมกับชาวออสซี่นั้นต้องกระชับ และตรงประเด็น

หากเป็นการทำงานบริษัท เวลาเข้างานของออสเตรเลียจะเช้าตรู่กว่าที่อื่นๆ กล่าวคือถ้าในประเทศไทย ส่วนใหญ่จะเข้างานประมาณ 9.00 น. แต่ถ้าในออสเตรเลียจะอยู่ที่ประมาณ 8.00-8.30 น. จึงทำให้ธุรกิจร้านกาแฟที่นี่ต้องเปิดทำการตั้งแต่ 6-7 โมงเช้าเป็นส่วนใหญ่ ส่วนเวลาพักค่อนข้างยืดหยุ่น ในที่ทำงานบางแห่งไม่มีการกำหนดเวลาพักกลางวัน ผู้คนสามารถออกไปรับประทานอาหารกลางวันในเวลาที่เหมาะสมที่สุด รวมถึงการพักดื่มกาแฟในช่วงสั้นๆ เนื่องจากชั่วโมงการทำงานที่ยืดหยุ่นแบบนี้ ช่วยให้ผู้คนออกไปดื่มกาแฟได้ทุกเมื่อตามที่ต้องการ จะเห็นว่าไม่ว่าจะกี่โมง ก็จะเจอคนทำงาน ออกมาทานกาแฟ นั่งพูดคุยกัน กาแฟจึงกลายเป็นส่วนสำคัญของวัฒนธรรมในที่ทำงานในออสเตรเลีย

หากพูดถึงการแสดงความเคารพต่อตำแหน่งงานหรือลำดับชั้นของผู้ร่วมงาน ชาวออสเตรเลียไม่ได้ให้ความสำคัญมากนัก พนักงานจะได้รับการปฏิบัติแบบเดียวกัน รวมถึงแนวคิดการให้ความสำคัญต่อทีมมาอันดับแรก มากกว่าทำเพื่อบุคคลระดับสูง จึงทำให้บรรยากาศการทำงานค่อนข้างผ่อนคลาย รวมถึงการแข่งขันภายในที่น้อย เมื่อเปรียบเทียบกับวัฒนธรรมองค์กรในประเทศอื่น







      ประเทศออสเตรเลียมีแหล่งท่องเที่ยวจำนวนมาก โดยเฉพาะแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นเกาะ, ชายหาด หรือแคมป์ปิ้งตามป่าเขา แมทช์กับไลฟ์สไตล์ชาวออสซี่จะเป็นคนกระฉับกระเฉง รักการทำกิจกรรมกลางแจ้ง ทำให้สถานที่ท่องเที่ยวเหล่านี้ เป็นจุดหมายของการพักผ่อนในวันหยุด ชาวออสเตรเลียมีความใส่ใจต่อสิ่งแวดล้อมและความสมดุลทางธรรมชาติค่อนข้างมาก อย่าลืมที่จะระมัดระวังตัวเองให้ไม่ไปทำลายสิ่งแวดล้อม รักษาความสะอาด รวมถึงจัดการขยะอย่างเหมาะสม

เมื่อต้องไปร้านอาหาร มารยาทการรับประทานอาหารบนโต๊ะก็สำคัญ อุปกรณ์ที่ใช้ส่วนใหญ่จะเป็นมีดและส้อม เมื่อคุณทานอาหารเสร็จแล้ว ให้วางมีดและส้อมลงบนจานพร้อมกัน ต่อมาคือการให้ทิป ที่มันเป็นเรื่องปกติโดยเฉพาะประเทศตะวันตก แต่ออสเตรเลียไม่ใช่หนึ่งในนั้น อย่างที่ทราบกันดีว่าค่าแรงเฉลี่ยของประเทศค่อนข้างสูงอันดับโลก ไม่ว่าพนักงานโรงแรม, คนขับรถแท็กซี่ หรือผู้ที่อยู่ในอุตสาหกรรมการบริการ จึงไม่ค่อยพึ่งพาทิปสักเท่าไหร่ เว้นเสียแต่มีขวดทิป ก็สามารถนำเงินทอนที่ได้ใส่ลงไปแทน

อีกสิ่งที่สำคัญ หากมีโอกาสได้เดินทางไปยังชุมชนที่มีชาวพื้นเมืองดั้งเดิม ที่มีชาวอะบอริจินอาศัย อย่าลืมที่จะเรียนรู้วัฒนธรรมเพิ่มเติม และแสดงความเคารพต่อชนชาติเหล่านี้ เพราะเป็นกลุ่มคนที่รับผลกระทบรุนแรงในอดีต มีความอ่อนไหวทางด้านวัฒนธรรมค่อนข้างมาก มีพฤติกรรมบางอย่างที่แตกต่างจากมารยาททั่วไปแบบออสซี่ เช่น การสบตากับผู้คนโดยตรง ถือเป็นการแสดงออกที่ไม่สุภาพ ฯลฯ อย่าลืมที่จะเรียนรู้วัฒนธรรมพื้นเมือง ก่อนเข้าไปเยือนภายในชุมชน



โดยทั่วไปแล้ว มารยาทของชาวออสเตรเลียกับคนไทยนั้นไม่ค่อยแตกต่างกันมากนัก มีความเป็นกันเอง สนุกสนาน โดยเฉพาะความใจกว้างและการให้อภัยความแตกต่างทางวัฒนธรรม เมื่อเผลอทำอะไรที่ไม่เหมาะสม อีกทั้งผู้คนที่นี่ปฏิบัติต่อทุกคนอย่างเท่าเทียมกัน ไม่ว่าพวกเขาจะเป็นเศรษฐีเจ้าของคฤหาสถ์หรือจะเป็นพนักงานเสิร์ฟ การให้เกียรติและความเคารพต่อผู้อื่น จะช่วยสร้างสังคมที่ดีได้อย่างมาก ไม่ว่าจะที่ออสเตรเลียหรือประเทศอื่นๆ

madmonkeyhostels.com
culturalatlas.sbs.com.au
www.commisceo-global.com
www.greatmanagers.com.au
www.thetravel.com